Belangrijkste indicatie bij lupus

Methotrexaat is niet geregistreerd voor de behandeling van lupus, maar deskundigen erkennen effectiviteit van methotrexaat bij lupus met ernstige gewrichts- en/of huidbetrokkenheid of bij serositis (pleuritis, pericarditis).

Dosering

- In het algemeen 7,5 tot 25 mg / week, afhankelijk van de klinische verschijnselen.

- Gebruikelijke maximumdosis: 0,3 mg/kg/week. 2,5 mg en 10 mg tabletten; ook toediening door middel van intramusculaire injecties of subcutane injecties mogelijk..

- oraal (tabletten) in 1 tot 3 doses over 24 uur), intraveneus, intramusculair, subcutaan

Interacties met andere geneesmiddelen die bijzondere aandacht vereisen

- Niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen, anti-schimmelmiddelen

- Vitamine K antagonisten, trimethoprim/sulfamethoxazol, anticonvulsiva

Belangrijkste bijwerkingen

- Beenmergdepressie: cytopenie, agranulocytose (sterk verminderde aanmaak van witte bloedcellen)

- Maag-darmstoornissen (misselijkheid, buikpijn, braken, ontstekingen en zweren in de slijmvliezen van mond en keel

- Pneumonitis (longbetrokkenheid)

- Infecties, ook opportunistische bv. Pneumocystis jiroveci-pneumonie

- Haaruitval (alopecia)

Contra-indicaties

- Zwangerschap en borstvoeding

- Overgevoeligheid voor methotrexaat

- Ernstig verminderde leverfunctie

- Severe renal failure

- Beenmerginsufficiëntie zoals ernstige anemie, trombocytopenie, neutropenie, leukopenie

- Acute of chronische infectie

Voorzorgsmaatregelen voor gebruik

- Effectieve anticonceptie tot 3 maanden na het stoppen van de behandeling

- Bij methotrexaatgebruik dient standaard foliumzuursuppletie volgens de Nederlandse richtlijn voorgeschreven te worden: 5 mg 1x per week bij een methotrexaatdosering tot 15 mg/week, en 10 mg 1x per week bij methotrexaatdosering  15 mg/week, tenminste 24 uur ná inname van methotrexaat.

Controle

- Gedurende behandeling met methotrexaat dient regelmatig laboratoriumcontrole (bloedbeeld, serumcreatinine, leverenzymwaarden) plaats te vinden.

- Dosisvermindering indien leverenzymwaarden hoger zijn dan 2x de bovengrens van normaal en/of bij belangrijke afwijkingen in het bloedbeeld.

- Klinische controle