Koja je uloga našeg imunološkog sistema?

Imunološki sistem je mreža ćelija koje se organizuju kako bi odbranile naše telo od spoljašnjih organizama, poput mikroba. Ova odbrana se sprovodi direktnim uništavanjem napadača pomoću specifičnih ćelija (belih krvnih zrnaca) koje progutaju uljeza ili proizvode različite supstance za odbranu, kao što su antitela (sinonim za imunoglobuline), enzimi, citokini ili antimikrobni peptidi. U određenim situacijama, ova odbrana može čak i da "zapamti" infekciju, omogućavajući tako efikasniji odgovor na slične infekcije u budućnosti. Ovaj princip memorije imunološkog sistema koristi se tokom vakcinacije i štiti nas od bakterija, virusa i drugih mikroorganizama, poput parazita i gljivica.

Kako je formiran imunološki sistem?

Imunološki sistem postoji kod svih živih bića i sastoji se od dva nivoa imunološke odbrane, koji imaju komplementarnu ulogu.

Prvi nivo imunološke odbrane, urođeni imunitet, čine tkiva koja formiraju barijeru, poput kože ili sluzokože, i imunske ćelije, kao što su određene bele krvne ćelije (polimorfonuklearne ćelije i monociti). Uloga ovog imuniteta je eliminacija mikroba njegovim varenjem i izazivanjem inflamatorne reakcije. Komponente ove upalne reakcije (enzimi, slobodni radikali, citokini) doprinose eliminaciji uljeza. Nakon varenja, ostaci mikroba se koriste za tačno aktiviranje ćelija (limfocita) drugog nivoa imunološke odbrane. Urođeni imunitet deluje odmah, ali ne stvara imunološku memoriju.

Drugi nivo imunološke odbrane, adaptivni imunitet, je specifičan i oslanja se na bele krvne ćelije zvane T i B limfociti. Ovi limfociti, kada su "naučeni", prepoznaju napadača ili njegove ostatke i potom adekvatno reaguju kako bi eliminisali sve uljeze koji su preživeli delovanje prvog nivoa imunološke odbrane. Svaki napadač se zatim eliminiše dejstvom T limfocita i antitela koje proizvode B limfociti. Tokom prvog susreta sa napadačem, reakcija limfocita je relativno spora u poređenju sa reakcijom urođenog imuniteta, koja je neposredna. Međutim, u slučaju sledećeg napada, odgovor limfocita je mnogo brži, intenzivniji i dugotrajniji, jer su limfociti "zapamtili" napadača. Upravo ta memorija nas štiti nakon vakcinacije.