Een sicca (droogte) syndroom kan een auto-immuunziekte van de speekselklieren (exocriene klieren) betekenen: Sjögren-syndroom. Een "sicca syndroom" komt vrij vaak voor bij lupus. Meer dan een derde van de lupuspatiënten klaagt over droge mond en/of ogen. Deze droogte houdt verband met een door het immuunsysteem veroorzaakte ontsteking van de klieren die speeksel (speekselklieren) en tranen (traanklieren) produceren. Een biopsie van deze (speeksel)klieren kan worden gedaan om de diagnose sicca syndroom te stellen. In dat geval toont de biopsie een infiltraat van cellen (lymfocyten) die deze klieren binnendringen. Dit infiltraat wordt ingedeeld naar intensiteit (Chisholm en Mason classificatie). Alleen een significant lymfocyteninfiltraat heeft diagnostische waarde.

Dit sicca auto-immuunsyndroom, het syndroom van Sjögren genoemd, kan voorkomen samen met lupus, maar ook samen met andere auto-immuunziekten, zoals reumatoïde artritis.

Ook de menopauze en bepaalde medicijnen (bijvoorbeeld antihistaminica tegen allergie en antidepressiva) kunnen droogheidsklachten veroorzaken.

Hoe moet dit sicca syndroom worden behandeld?

Het optreden van het Sjögren syndroom bij lupus weerspiegelt niet de activiteit van de ziekte. Er is geen genezing van dit syndroom mogelijk en we kunnen dus alleen de symptomen ervan verlichten, met behulp van kunsttranen en traangel, kunstspeeksel en geneesmiddelen die de productie van vocht door de speeksel- en traanklieren stimuleren (pilocarpine hydrochloride).

In geval van een ernstig sicca syndroom kan het nuttig zijn het advies van een oogarts in te winnen om na te gaan of er geen oogcomplicaties zijn (droge keratoconjunctivitis).

Regelmatige tandverzorging is essentieel, omdat de afwezigheid van speeksel de natuurlijke afweer van de tanden vermindert, waardoor schade dreigt.